Omurga, vücudun taşıyıcı direği olarak kabul edilen ve sinir sisteminin merkeziyle doğrudan bağlantılı, karmaşık ve hayati bir yapıdır. Boyun (servikal), sırt (torakal) ve bel (lomber) bölgelerinde oluşabilecek yapısal bozukluklar, fıtıklar, kırıklar veya sinir sıkışmaları; ciddi ağrılara, hareket kısıtlılıklarına ve hatta nörolojik kayıplara yol açabilir.
Bu gibi durumlarda omurga cerrahisi, hastaların yaşam kalitesini yeniden kazanmasında etkili ve kalıcı çözümler sunar.
🔍 Omurga Cerrahisi Nedir?
Omurga cerrahisi, omurgayı oluşturan omurlar, diskler, bağ dokular ve omurilik üzerinde uygulanan cerrahi müdahaleleri kapsayan tıbbi bir alandır. Amaç; sinir baskısını ortadan kaldırmak, omurga dengesini sağlamak, ağrıyı azaltmak ve hareket kabiliyetini yeniden kazandırmaktır.
🧩 Hangi Durumlarda Omurga Cerrahisi Gerekli Olur?
Konservatif (ameliyatsız) tedavilere cevap vermeyen ya da ilerleyici nörolojik semptomlara neden olan hastalıklar omurga cerrahisinin alanına girer. Bunlar arasında:
✅ 1. Bel ve Boyun Fıtıkları (Disk Hernisi):
-
Şiddetli bel/boyun ağrısı
-
Bacağa/kola yayılan uyuşma, karıncalanma, kuvvet kaybı
-
İdrar/bağırsak kontrolünde bozulma (acil durum)
✅ 2. Omurga Kanal Darlığı (Spinal Stenoz):
-
Genellikle yaşa bağlı gelişir
-
Yürürken bacaklarda ağrı, uyuşma
-
Duruş bozukluğu ve ayakta kalma güçlüğü
✅ 3. Omurga Kayması (Spondilolistezis):
-
Omurların birbiri üzerinde öne doğru kayması
-
Bel ağrısı, sinir sıkışması belirtileri
✅ 4. Omurga Kırıkları:
-
Travma, osteoporoz veya tümör kaynaklı olabilir
-
Stabilite kaybı, hareket kısıtlılığı ve şiddetli ağrı yapar
✅ 5. Skolyoz ve Kifoz (Omurga Eğrilikleri):
-
Özellikle gelişme çağında ya da ileri yaşta artan omurga deformiteleri
-
Cerrahi ile eğriliğin düzeltilmesi ve denge sağlanması
✅ 6. Omurga Tümörleri ve Enfeksiyonları
-
Kötü huylu veya iyi huylu oluşumlar
-
Osteomiyelit, diskit gibi enfeksiyonlar
🛠️ Uygulanan Başlıca Omurga Cerrahileri
🔹 Mikrodiskektomi:
-
Bel veya boyun fıtığında sinir üzerindeki basıyı kaldırmak için yapılan kapalı (mikroskobik) cerrahidir.
-
Genellikle 2–3 cm’lik küçük kesilerle yapılır.
-
Hasta çoğu zaman aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir.
🔹 Laminektomi:
-
Omurga kanal darlığında sıkışmış sinirleri rahatlatmak için lamina adı verilen kemiğin çıkarılmasıdır.
🔹 Füzyon (Omurga Dondurma Ameliyatı):
-
İleri derecede kayma, dejenerasyon veya dengesizlikte iki veya daha fazla omurun sabitlenmesi.
-
Titanyum vida ve rod sistemleri kullanılır.
🔹 Skolyoz/Kifoz Cerrahisi:
-
Omurga eğriliğinin düzeltilmesi ve estetik ile fonksiyonel yapının yeniden sağlanması
🔹 Vertebroplasti / Kifoplasti:
-
Kırık veya çökmüş omurlara kemik çimentosu enjekte edilerek omurganın güçlendirilmesi
-
Genellikle osteoporotik kırıklarda uygulanır
🤕 Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Omurga cerrahisinde iyileşme süreci, yapılan işleme göre değişmekle birlikte genel hatlarıyla şunları içerir:
1. Hastanede Kalış:
-
Mikrodiskektomi gibi minimal invaziv işlemlerde aynı gün taburcu mümkün
-
Füzyon gibi büyük ameliyatlarda 2–4 gün yatış gerekebilir
2. Ağrı Yönetimi ve Hareket:
-
İlk günlerde kontrollü ağrı kesiciler ve mobilizasyon
-
Koruyucu korse kullanımı (gerekli durumlarda)
3. Fizyoterapi ve Rehabilitasyon:
-
Kasları güçlendirme, duruş düzeltme ve hareket kabiliyetini artırma
-
Genellikle ameliyat sonrası 2–4 hafta içinde başlanır
4. Normal Yaşama Dönüş:
-
Masa başı işlere dönüş: 2–4 hafta
-
Aktif işlere dönüş: 6–12 hafta
-
Spor faaliyetleri: cerrahinin kapsamına göre 3–6 ay
⚠️ Omurga Cerrahisinin Riskleri Var mıdır?
Her cerrahi işlemde olduğu gibi omurga ameliyatlarının da bazı riskleri vardır. Ancak doğru cerrah, uygun endikasyon ve gelişmiş teknolojik ekipmanlarla bu riskler en aza indirilebilir.
Potansiyel riskler:
-
Enfeksiyon
-
Sinir hasarı
-
Kesi bölgesinde iyileşme problemleri
-
Vida veya plaka sorunları (vida çıkması, gevşeme vb.)
-
Ağrının tam düzelmemesi
📌 Bu nedenle her cerrahi öncesi ayrıntılı değerlendirme, görüntüleme ve hasta bilgilendirmesi yapılmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Omurga ameliyatı olmadan iyileşebilir miyim?
Hafif vakalarda fizik tedavi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomlar azaltılabilir. Ancak nörolojik bulgular varsa cerrahi gerekebilir.
Omurga ameliyatından sonra ağrım geçer mi?
Uygun teknikle yapılan bir cerrahi sonrası, çoğu hastada ağrılar büyük oranda azalır. Ancak iyileşme süreci hastadan hastaya farklılık gösterebilir.
Ameliyat sonrası tekrar eder mi?
Aynı bölgede tekrar sorun oluşma ihtimali düşüktür. Ancak çevre segmentlerde zamanla dejenerasyon görülebilir. Bu nedenle egzersiz ve kilo kontrolü önemlidir.
🔚 Sonuç
Omurga cerrahisi; bel-boyun fıtıklarından omurga kaymalarına, sinir sıkışmalarından skolyoz gibi deformitelere kadar pek çok ciddi rahatsızlıkta başarılı sonuçlar sunan, gelişmiş bir tedavi yöntemidir. Her hasta için kişiye özel planlanan tedavi ve cerrahi yaklaşımlar sayesinde ağrısız, aktif ve kaliteli bir yaşama dönüş mümkündür.
Eğer siz de bel, boyun veya sırt ağrılarınızdan şikayetçiyseniz; detaylı değerlendirme ve kişiye özel tedavi planlaması için kliniğimizle iletişime geçebilirsiniz.
Op. Dr. Numan Atılgan
